Krótka Historia Sztućców — Łyżka

Sztućce to przybory ręczne służące do jedzenia, a także często przydatne podczas przyrządzania potraw. Stanowią element zastawy stołowej — w zależności od kształtu, wielkości przypisuje się je do odpowiednich rodzajów potraw.

Co możemy zaliczyć do sztućców?

Przede wszystkim są to:

Łyżeczki
Łyżki
Widelczyki
Widelce
Noże
Łyżki stołowe
Nożyki
Łyżko-widelce
Pałeczki

W niniejszym artykule przedstawimy bliżej historię znanej i używanej przez wszystkich
od najdawniejszych czasów Łyżki.

Jak to się zaczęło?

Podobno już za czasów pierwotnego człowieka, podczas jedzenia gorącego pokarmu
posługiwano się czymś w rodzaju dzisiejszych łyżeczek (były to prawdopodobnie znalezione
formy z naturalnym wgłębieniem). Z języka greckiego i łacińskiego łyżkę nazywano cochlea,
co dosłownie oznaczało muszlę ślimaka używaną niegdyś jako łyżkę — stąd znana w języku
polskim chochla. W języku angielskim z kolei słowo spoon oznacza łupkę z drewna, odłamek.

Starożytność

Około 1 w.n.e rzymianie stworzyli dwa różne wzory łyżek. Ligule o trzonku przypominającym swym kształtem pręt i płytkę oraz Cochleare, której czerpak miał formę niewielkiej miseczki. Z biegiem czasu Ligula przekształciła się w klasyczną łyżkę stołową zaś cochleare stała się zaczątkiem dzisiejszej chochli.

Średniowiecze

Bogate zdobienia, najlepsze drewno — tym właśnie charakteryzowały się w średniowiecznej Polsce łyżki. Posiadały okrągły i płytki czerpak, a także krótki trzonek.

Renesans

Łyżka renesansowa to łyżka o płytkim, kolistym czerpaku i graniastym trzonku zakończonym sterczynką. Często na trzonkach takich łyżek wybijaną różnego rodzaju cytaty, sentencje, morały. Płytka stanowiąca wzmocnienie czerpaka i trzonka przedstawiała postacie rycerzy, apostołów, a nawet herbów. Bogatsi ludzie posiadali sztuce srebrne a niekiedy nawet złote lub złocone. Świadczyło to o ich dobrobycie, a także służyło za dekorację stołu. Ludzie nosili sztućce przy sobie. Skrytkami do nich były cholewy lub futerały zamocowane u pasa...